Genciano
Gentiana lutea
Gentianaceae
Àutri noum : Genciàna, Jansano, Sensano, Baselico.
Noms en français : Gentiane jaune, Grande Gentiane.
Descripcioun :La genciano es uno grando erbo que trachis dins li pasquié de mountagno. I'a pas pèr s'engana, pamens s'acampas sa racino, avisas-vous que siegue pas de varaire, Veratrum album forço empouisounanto ! La genciano a li fueio óupousado au contro dóu varaire que soun alterno.
Usanço :Es uno planto bèn couneigudo pèr èstre subretout vertuouso dins li proublèmo de digestioun. Sa racino s'emplego pèr adouba d'aigarden (coume la Suze). Se pòu bouta direitamen la racino dins de vin blanc pèr n'en faire d'aperitiéu o de digestiéu quouro sias "stoumaga". Pamens "lou vin de sensano es amar que te fa pua'n'ase pèr la chaminèio ! (in J.-L. Domenge, LMT op.cit. p. 59).
Port : Grando erbo
Taio : 80 à 150 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Gentiana
Famiho : Gentianaceae
Ordre : Gentianales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 5 cm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 100 à 2200 m
Aparado : Noun
Juliet à setèmbre
Liò : Pasquié
- Prado umido
- Bos clar
Estànci : Mountagnard à Subaupen
Couroulougi : Ouroufito-Sud-Éuropenco
Ref. sc. : Gentiana lutea L., 1753
Te-vese-e-t'ame(-di-Pirenèu)
Myosotis corsicana subsp. pyrenaeorum
Boraginaceae
Àutri noum : Ti-viéu-e-t'aìmi, Uei-de-l'enfant-Jèsu.
Nom en français : Myosotis des Pyrénéens.
Descripcioun :Aurés pas besoun d'ana dins li Pirenèu pèr lou rescountra, qu'aquesto meno trachis dins Ventour. Sèmblo bèn mai proche di te-vese-e-t'ame d'aquésti mountagno, e de Corso, que li dis Aup. Sabès que tout acò èro estaca avans la derivo Corso-Sardo i'a peraqui 35 MA. Se destrìo de sa cousino dis Aup que i'a ges de péu dessouto li fueio, s'atrovo pamens de péu croucu sus li costo di sepalo (fotò) e proun de péu sus si bord.
Usanço :Li flour podon se bouta dins lou mesclun. Se dis que li te-vese-e-t'ame soun vertuous contro l'enflamacioun, majamen pèr lis iue ("principe di signaturo").
Port : Erbo
Taio : 5 à 25 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Myosotis
Famiho : Boraginaceae
Coulour de la flour :
Bluio
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 6 à 9 mm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 1500 à 2700 m
Aparado : Noun
Juliet à avoust
Liò : Pelouso
- Coumbo à nèu
Estànci : Mountagnard à Aupen
Couroulougi : Ouroufito-Sud-Éuroupo
Ref. sc. : Myosotis corsicana subsp. pyrenaeorum Blaise & Kerguélen, 1992
(= Myosotis alpestris subsp. pyrenaearum (Blaise & Kerguélen) J.M.Tison )